Түрк журналисттери Кахраманмараштагы трагедияны "Стамбулдагы жер титирөөнүн репетициясы" деп аташты. Сейсмологдор жакын арада өлкөнүн эң ири шаарында дагы бир күчтүү силкинүүлөр болушу мүмкүн деп кооптонушууда. Мындай коркунуч шаардын жашоочулары жана бийликтери кандай кесепеттерге дуушар болорун MIR24.TV аныктады.

Саясат таануучу жана Жакынкы Чыгыш боюнча эксперт Дмитрий Бридждин айтымында, Стамбулдагы мүмкүн болуучу жер титирөө шаар жана анын тургундары үчүн кыйратуучу кесепеттерге алып келип, ошондой эле бүтүндөй өлкө үчүн олуттуу социалдык-экономикалык кесепеттерге алып келиши мүмкүн.

«Стамбул шаары активдүү сейсмикалык аймакта жайгашкан жана жер титирөө көп сандагы имараттарды жана инфраструктураны кыйратышы мүмкүн. Бул олуттуу адамдардын өлүмүнө жана экономикалык ресурстарга зыян алып келиши мүмкүн», - дейт эксперт.

Эксперт түшүндүргөндөй, сөз жалпы өлкөнүн экономикасы жана бизнес, жумушсуздук жөнүндө болуп жатат. Анын үстүнө глобалдык кесепеттер Түркиянын өзүнө гана эмес, аны менен көп тармакта кызматташкан өлкөлөргө да таасирин тийгизет.

"Жер титирөө болгон учурда, шаар тургундарын массалык көчүрүү жана эвакуациялоо орун алат", - деп эскертет Дмитрий Бридж.

«Бул Түркиянын туризм потенциалын бир нече жылдарга жок кылышы күтүлөт. Стамбулдун эски бөлүгүндө мүмкүн болгон кыйроо шаардын бир канча убакытка туристтер үчүн жабык болушуна алып келет».

Саясат таануучу ошондой эле терс сценарийдин өнүгүшү менен порттун иши да үзгүлтүккө учурайт деп эсептейт.

«Стамбул маанилүү деңиз порту жана жер титирөө болгон учурда анын иштешинин үзгүлтүккө учурашы түрк экономикасы үчүн олуттуу жоготууларга алып келиши мүмкүн, ал тургай дүйнөлүк рынокко да таасирин тийгизет, анткени дүйнөнүн көптөгөн өлкөлөрү бул портту соода үчүн колдонушат», - дейт ал.

Мындан тышкары, адис өлкөнүн ичиндеги олуттуу саясий баш аламандыктарды да болжолдоодо.

«Азыркы Адилеттик жана Өнүгүү партиясы көзөмөлдү толугу менен жоготуп коюшу мүмкүн, анткени 20 жыл ичинде Стамбулдагы долбоорлордун көбү партиянын демилгеси менен курулган. Жаңы имараттардын бузулушу өкмөттү күнөөлөөгө негиз болот”, - дейт Дмитрий Бридже.

Эксперт мүмкүн болгон кесепеттер арасында эл аралык коопсуздукка коркунучту жана түрк экономикасындагы кризисти да камтырын кошумчалады. Саясат таануучу мындай орчундуу көйгөйлөрдөн чыгуу үчүн өлкөгө эл аралык жардам жана дүйнөлүк колдоого муктаж болорун болжолдоодо.

Ошол эле учурда саясат таануучу белгилегендей, так социалдык-экономикалык кесепеттер көп факторлордон, анын ичинде жер титирөөнүн масштабынан жана күчүнөн, өкмөттүн жана калктын даярдыгынан, ошондой эле өкмөттүн реакциясынын ылдамдыгынан көз каранды. 

Булак: МIR24.TV