В.Путин, Беларусия менен Россия жакын коңшулар гана эмес, алар ишенимдүү союздаштар деген пикирин расмий жолугушууда билдирди. 

В. Путин:

Урматтуу Александр Григорьевич! Урматтуу кесиптештер, достор, айымдар жана мырзалар!
Александр Григорьевич Лукашенкону Кремлде чын жүрөктөн куттуктап жатканыма кубанычтамын. Бул анын Беларусиянын Президенти болуп кайра шайлангандан кийинки биринчи чет өлкөлүк сапары. Биз бул кадамды жогору баалайбыз, анткени бул биздин эки боордош мамлекеттин ортосундагы өзгөчө мамилени баса белгилейт.

Беларусия менен Россия жакын коңшулар гана эмес, алар ишенимдүү союздаштар, чыныгы стратегиялык өнөктөштөр жана чыныгы достор. Биздин кызматташуубуз өз ара сый-урматка, бири-бирибиздин кызыкчылыктарыбызды эске алууга, көп кылымдык биргелешкен тарыхка, көптөгөн россиялыктар менен беларустарды байланыштырган туугандык мамилелерге жана жалпы адеп-ахлактык жана руханий баалуулуктарга негизделген.

Бүгүнкү сүйлөшүүлөрүбүз салттуу достук, ишкердик жана конструктивдүү маанайда өттү. Биз Александр Григорьевич менен эки тараптуу кызматташуунун негизги маселелерин – экономика, маданий-гуманитардык тармактар, коопсуздук жана коргонуу жаатындагы маселелерди кеңири талкууладык.
Эл аралык жана регионалдык маанилүү маселелер боюнча пикир алмаштык. Жаңы эле көргөнүңүздөрдөй, мамлекеттер аралык жана мекеме аралык документтердин чоң пакети түзүлдү. Биздин биргелешкен билдирүүбүздө Россия менен Беларусиянын көп тараптуу мамилелерди өнүктүрүүгө карата бирдиктүү позициясы дагы бир жолу тастыкталды. Россия жана Беларусия Союздук мамлекетти курууну улантып, интеграцияны тереңдетет, бул туруктуу экономикалык өсүштү камсыз кылууга жана эки өлкөнүн жарандарынын жашоо деңгээлин жогорулатууга өбөлгө түзөт.

Евразия экономикалык биримдигиндеги кызматташтык да жакшы темп менен өнүгүүдө, ал эми быйыл Беларусия бул уюмга төрагалык кылууда. Россия – Беларусиянын башкы экономикалык өнөктөшү катары анын тышкы соодасынын 60% түзөт. Өткөн жылы соода жүгүртүүнүн көлөмү 6%га өсүп, 50 миллиард доллардан ашты. Беларусиянын статистикасы боюнча, бул көрсөткүч 51 миллиард долларга жакын. Биздин сандарда бир аз айырмачылык бар, бирок кандай болгон күндө да бул рекорддук көрсөткүч.

Россия менен Беларусиянын коммерциялык операцияларынын 90%дан ашыгы улуттук валюталарда жүргүзүлөт. Бул өз ара сооданы жана инвестицияларды үчүнчү өлкөлөрдүн таасиринен жана дүйнөлүк рыноктогу терс тенденциялардан коргойт.

Россия Беларусиянын экономикасына 4,5 миллиард долларга жакын инвестиция салды, өлкөдө 2000ден ашуун орусиялык компания иштейт. Импортту алмаштырууга жана жогорку нарк кошулган продукцияны чыгарууга багытталган биргелешкен долбоорлор ишке ашырылууда. Бул унаа жана станок куруу, айыл чарба машиналарын өндүрүү, микроэлектроника жана жарандык авиация сыяктуу стратегиялык тармактарга тиешелүү. Биздин бул багытта жакшы келечегибиз бар.

Энергетика – орус-беларус кызматташтыгынын артыкчылыктуу багыты. Россия Беларусияга ар дайым мунай жана газды абдан пайдалуу шарттарда жеткирип келет, бул болсо беларус экономикасына олуттуу колдоо көрсөтөт.

Бирдиктүү электр энергия рыногу түзүлүп, ийгиликтүү иштеп жатат. Ошондой эле биргелешкен аракеттер менен Беларусиянын атомдук электр станциясынын курулушу аяктады. Бул станция өлкөнүн электр энергияга болгон муктаждыгынын 40% камсыздайт.

Жогорку технологиялык тармактарда да кызматташууну тереңдетүү үчүн жакшы мүмкүнчүлүктөр бар. Бул жасалма интеллект, чоң маалыматтарды иштетүү, булуттуу эсептөөлөр жана санариптик экосистемаларды түзүү боюнча иш-аракеттерди камтыйт.

Биз ошондой эле орус-беларус гуманитардык кызматташтыгын, эки элдин ортосундагы маданий байланышты чыңдоо маселелерин талкууладык. Беларусиянын артисттери быйыл сентябрда Москвада өтө турган «Интервидение» эл аралык музыкалык сынагына катышат деп үмүттөнөбүз. Бул таланттуу аткаруучулар арасындагы чыгармачыл мелдеш 70–80-жылдары абдан популярдуу болгон, биз аны жандандырууну чечтик.

Россия менен Беларусия илимий жана билим берүү алмашууларын активдүү жүргүзүүдө. Россиянын жогорку окуу жайларында 12 миңдей беларус студенттери билим алууда, ал эми келерки окуу жылында дагы 1300 беларус абитуриенти бюджеттик негизде биздин университеттерге кабыл алынат.

Граждандардын коомдук жана саясий турмушка активдүү катышуусуна шарттар түзүлүүдө. Бүгүнкү протоколго ылайык, Россияда туруктуу жашаган беларустар жана Беларусияда туруктуу жашаган россиялыктар жергиликтүү шайлоолорго шайлоочу катары да, талапкер катары да катыша алышат.

Бул жылы биздин өлкөлөр Улуу Ата Мекендик согуштагы Жеңиштин 80 жылдыгын кеңири белгилешет. Бул – жалпы Жеңиш, жана биз анын кандай баага жеткенин жакшы түшүнөбүз. Биз ата-бабаларыбыздын эрдигин урматтап, келечек муундар үчүн анын маанилүүлүгүн сактайбыз. Александр Григорьевич 9-майда Москвада өтө турган Жеңиш күнүн майрамдоого катышарын ырастады. Ошондой эле Беларусиянын Куралдуу Күчтөрүнүн бөлүгү Кызыл аянттагы парадга катышат.

Дүйнөдөгү, Европа аймагындагы жана биздин чек аралардагы чыңалган кырдаалды эске алуу менен, биз бирдиктүү коргонуу мейкиндигин түзүү маселелерин кеңири талкууладык. Беларусияда биргелешкен аймактык аскердик топ жайгаштырылган, ал эми өлкөдө заманбап орус коргонуу комплекстери жана тактикалык өзөктүк курал бар. Бул Союздук мамлекеттин жана ЖККУнун батыш чек араларын ишенимдүү коргойт.

Беларусия менен Россия дүйнөлүк аренада аракеттерди мындан ары да координациялоону улантат. Биз КМШ жана ЖККУда ийгиликтүү иш алып барабыз, ошондой эле ШКУ жана БРИКС сыяктуу эл аралык аянтчаларда бири-бирибизди колдоп келебиз.

Акырында, Беларусия Президенти менен болгон мазмундуу сүйлөшүүлөрүбүз үчүн ыраазычылык билдирем. Бул жолугушуулар, албетте, орус-беларус союздаштык мамилелеринин бардык тармактарда өнүгүшүнө өбөлгө түзөт.

Рахмат!

Бул билдирүү Белоруссия менен Россиянын азыркы мамилесине, алардын технологиялык өнүгүү, импорт алмаштыруу жана эл аралык саясаттагы биргелешкен аракеттерине басым жасайт. Эки өлкө тең экономикасын чыңдоо, илимди өнүктүрүү жана тышкы кысымга туруштук берүү боюнча бирдиктүү стратегияны карманууга аракет кылып жатышат.

Негизги ойлор:

1. Технологиялык өнүгүү: Импорт алмаштырууну калыбына келтирүү гана эмес, инновацияларды өнүктүрүүгө да көңүл бурулууда. АИ, кванттык технологиялар, микроэлектроника, робототехника сыяктуу тармактар артыкчылыктуу багыттар катары белгиленди.

2. Экономикалык жана социалдык интеграция: Белоруссия менен Россиянын жарандарынын укуктарын теңдөө боюнча жаңы келишимдер иштелип чыгууда. Бул эки өлкөнүн дагы тыгыз интеграцияланышын шарттайт.

3. Украинадагы кырдаал жана тынчтык сүйлөшүүлөр: Россия жана Белоруссия Украинанын согушту токтотууга даярдыгын талдап, АКШ жана башка эл аралык оюнчулар менен сүйлөшүүлөрдү жүргүзүүгө даяр экенин билдирүүдө.

4. Геосаясий реалдуулук: Россия менен АКШнын мүмкүн болгон келишими Европанын азыркы саясатын өзгөртүшү мүмкүн. Ошондой эле, Белоруссиянын кызыкчылыктары Россия тарабынан эске алынары баса белгиленди.

Жыйынтык:

Бул билдирүүлөрдөн улам Белоруссия менен Россиянын стратегиялык шериктештиги дагы да бекемделип, өз алдынча технологиялык жана экономикалык өсүшкө умтулуп жатканы байкалат. Украинадагы кырдаал боюнча сүйлөшүүлөр уланып, мүмкүн болгон чечимдер талкууланууда.