www.NazarNews.kg NazarNews - дүйнө назарында! www.NazarNews.kg NazarNews - в центре мирового внимания! www.NazarNews.kg NazarNews - ترى العالم في عينيك www.NazarNews.kg NazarNews - 你眼中的世界! www.NazarNews.kg NazarNews - dünya gözünüzde! www.NazarNews.kg NazarNews - The world in your eyes! www.NazarNews.kg Биздин байланыш: +996 779 028 383 www.NazarNews.kg Email: [email protected] www.NazarNews.kg WhatsApp кабар: +996 779 028 383 www.NazarNews.kg
1961-жылдын майында Раззаковду негизсиз кызматтан алышат. Жөнөкөйлүгү, абийиринин таптазалыгын ушунда көрүңүз, аны СССР Мампалына көтөрүп жатабыз деп БКнын пленумунда айтылары менен эле ал акырын, президиумдан залга түшүп, катардагы бош орундукка келип отуруптур. Бул учурда Исхак Раззаков бар болгону 51ге гана чыккан. Дагы кеминде 15-20жыл Д. Кунаев, Ш. Рашидовдор менен тең катар ат салышып иштөөгө деми да, ышкысы да жетиштүү болсо да, Кыргыздар аны, Мухтар Ауэзов эскертип айткандай, барктай да, бапестей да албадык!
Түгөлбай Сыдыкбеков — Мен жакшы эле кыйды кишинин сырын билүүгө тырышкан кишимин. Исхактын бирөөгө кекенип, жаман ой ойлоп, бирөөгө кек сактаганын байкаган жокмун, мен ушуну айткым келет... Дагы бир сапаты сен оозуңду ачып айткыча, оюңду билип ала койчу... Жанагы, советтик, партиялык аппаратта жүргөн үчүн гана жазуучулукка убакыт-чамасы жетпей калган го деп ойлойм. 60 жашка чыкканда республикага келип кетти. Түмөнбай Байзаков айтып калды: «Түкө, чакырган кишилер көп, убактысы жетпей, эки сааттан эле отуруп жатат». Мен айттым, эми аны көрө жатарбыз келгенде. Анан биздин үйгө келгенде эки эмес, алты саат отурса болобу. Үчөөбүздүн ошондо түшкөн сүрөтүбүз да бар...
Чындыгында Өзбекстанда жүргөндө А. Чеховдой классикти Өзбекчеге которуп, сүйүп окуп, акындардан Сергей Есенинди айрыкча кастарлаган Исхак Раззаков эгер адабият же искусствонун бир жаатында иштеп, чыгармачыл инсан болгондо, өмүр тагдыры кандайча уланар эле деген ой да көңүлгө урунат...
Эмне үчүн улуу кишилердин жашоосу трагедиялуу бүтөт? Анын калган 18 жылдык өмүрү убайым санаа (куру жалаа менен кодуланган кишиде санаа болбой койчубу), асыранды баласы Эмил узак мөөнөткө түрмөгө кесилип кетет, аны укканда Исхак инфарктка чалдыгат.
Исхак Раззаков К. Маликовго: «Сагындым кыргыз элимди, Сагындым туулуп- өскөн жеримди» - деген экен. Анда Байбичеси: «Кыргызың сени кызматтан бошотуп жатканда бөрүлөрдөй талабады беле, алардын эмнесин сагынасың?» — дегенде, «Жок, андай эмес, баары бир кыргыз элимдей эл болбойт, өтө сагындым!» - деген экен.
«Исхак Раззаков» кызматтан негизсиз түшүрүшкөндө, ал иш кабинетин акыркы жолу жаап, секретары, башка жардамчылары менен акыркы жолу бир туугандарындай ысык коштошуп, анан кызмат машинасына отуруп, Бишкектин сыртына айдатып жөнөгөн экен. Байтиктин Баш-Бөлтөгүнө жете бергенде, айдоочусуна «Токтотуңузчу», - деп өтүнөт. «Азыр келем, сиз күтө туруңуз», - деп коет да, өзү бадал, карагайды аралап жогору көздөй кетет. Арадан бир топ убакыт өтөт. Айдоочусунун тынчы кете баштайт. Раззаков эч качан бирөөнү себепсиз күттүргөн киши эмес эле. Эмне болду? Иши үчүн ачуу сезимге жеңдирип, же ак жаны күйгөндөн жалган жалаага арданып, өзүн бир балекет кылып жүрбөсүн?
Ушуну ойлогон айдоочу аргынан кокту өрдөп барса, түшкө кирбеген кызык драманын күбөсү болуптур. Исхак жерге көмкөрөсүнөн түшүп алып балача солкулдап, эзиле ыйлап жатыптыр! Таң калган жигит төмөндөй сөздөрдү угат:
-Кагылайын туулган жер! Бармактайыман жетим калып, башка эл, бөтөн жерде жүрүп, акыры энемди тапкандай, өзүңдү таап келдим эле. Колумдан келишинче иштедим, сенден аянар менде жан жок эле. Баары ойдогудай болбой калса, кечир мени... Мен сени кайрылып көрөмбү? Көрсөм качан көрөм?...
Муун-жүүндү бошоткон бул сөздөр туулган жер менен кайгылуу коштошууга бир көк асман менен бети түктүү жер күбө өткөнүнө ичиң тызылдайт. Улуу адам ошол боюнча Бишкек шаарына бир гана жолу (1970 жылы) кайрылып келет. Экинчи жолу камынып жатканда (1970-жылы жазда) оорусу күтүүсүз жерден кармап, жарык дүйнө менен 1979-жылы кош айтышат. Кыргыз жерине коюлсам деген тилеги орундалбай, сөөгү Москванын «боордоштор» көрүстөнүнөн жай табат.
Маалымат Айбек Турдубаевдин социалдык баракчасынан алынды.