Торолуп калган наристе өзүнө ыңгайлуу ыкмада жатканды жактырат. Эгер туура эмес абалда жатып калган болсо тынчсызданып, ыйлап абалын билдирет. Көп учурда ата-энелер балага кандай ыкмада жатуу пайдалуу же жагымдуу экенин биле бербейбиз. Адистер наристенин тулку бою туура калыптанып, өсүүсү үчүн төмөнкү ыкмаларды сунушташат.

Көмкөрөсүнөн жаткыруу

Баланы көмкөрөсүнөн жаткыруунун негизги максаты – анын кыймылдуулугун көбөйтүү, булчуңдарын чыңдоо. Жаңы төрөлгөн ымыркайды киндиги түшкөндөн кийин 7-10 күндөн соң көмкөрөсүнөн жаткырып баштаса болот. Алгач 2 мүнөткө, андан кийин убактысын аз-аздан көбөйткөн туура. Эгер балага ошол абал жагып жатса, 30 мүнөткө чейин жаткырууга мүмкүн. Негизги эреже, бул ыкманы баланын тамагы сиңгенден кийин же ачкарын кезинде колдонуу керек.

1. Моюнга, далыга, ийиндерге күч келип, булчуңдар чыңалат. Ошол эле учурда бала өзүнүн денесин башкарганды үйрөнөт.

2. Көмкөрөсүнөн жаткан учурда ичтеги ашыкча жел өз жолу менен чыгат. Ымыркайдын тамак сиңирүүсү жөнгө салынып, ичегилерине жел турбайт. Баланын заңдоосу бир нукка түшөт.

3. Башын көтөргөндү, ары-бери бурганды үйрөнөт. Бул моюн омурткаларын бекемдейт. Айланадагы буюмдарды көрүү, таануу жөндөмү калыптанат.

4. Буттун, жамбаштын булчуңдары бекемделип, эмгектегенге аракет көрөт.

5. Колуна каруу кирип боюн кармаганды, таянганды бат үйрөнөт.

6. Плагиоцефалиянын (баш сөөгүнүн туура эмес калыптанышынын) алдын алат. Баштын формасы жакшы калыптанат.

7. Көздүн булчуңдары өсөт. Бала көрүүгө, түстөрдү ажыратууга аракет кылат. Ал үчүн айланасына ар кандай түстөгү кийимдерди коюп койгон оң.

8. Алаканы менен буюмдарды кармоого аракет кылат, майда моторикасы өсөт.

Чалкасынан жаткыруу

Көпчүлүгүбүз кеңири колдонгон поза. Бала ыйлабаса бир нече мүнөт чалкасынан жата бериши мүмкүн. Негизи, наристе үчүн уктап жатканда гана чалкасынан жаткан ыңгайлуу болушу мүмкүн. Ал эми ойгоо кезинде бул абалда жаткыруу анын физикалык кыймылын чектейт.

1. Эгер бала көп убакыт чалкасынан жатса, бел омурткасына зыян. Омуртка өзүнө тиешелүү формада өөрчүбөй, ийилип же кыйшайып баштайт. Бул ар кандай ооруларга жол ачат.

2. Омурткалар кыймылсыз узак убакытка бир калыпта болсо, бара-бара жамбаш сөөктүн мууну жакшы өспөй калуусу мүмкүн. Организмде кан айлануу процесси жайлайт.

3. Бала кечке чалкасынан жатканда баштын сөөгүнө күч келип, анын формасынын бузулуусуна алып келет. Бул ар кандай баш ооруларын пайда кылат. Ошол үчүн эки капталына алмак-салмак жаткырып туруу керек. Дайыма бир жак капталына жата берсе да моюн омурткасы кыйшайып калуусу мүмкүн.

4. Чалкасынан жаткан баланын ичине жел туруп, жел сыртка чыкпай ичегилерге күч келет. Ушул учурда бала бутун тыбыратып ыйлайт.

5. Бул позада кыймыл жок болгондуктан, булчуңдарга дээрлик күч келбейт. Андыктан балада каруу аз болуп, борпоң болот.

6. Кыймылсыз жата берген наристенин далысы жабышып, ийиндери, аркасы уюп калат.

7. Эмгенден кийин чалкасынан жаткан бала кусуп, чакап кыйналат. Тойгон баланы капталынан жаткырса тамагы тез сиңет, ашказанына күч келбейт.

8. Сасык тумоо учурунда баланы чалкасынан кыска убакытка жаткырууга да болбойт. Себеби мурду бүтүп, оозу кургап, дем алуусу оорлошот.

Анара Дүйшөналиева

Булак: Lady.kg