Бангладештин мурдагы премьер-министри, кийинки жылы өтө турган шайлоонун негизги фавориттеринин бири катары саналган Халеда Зиа шейшемби күнү 80 жаш курагында каза болду. Бул тууралуу анын партиясы — Бангладеш Улуттук партиясы маалымдаганын БЕЛТА жазып чыкты. 

Көп жылдан бери оор илдет менен жабыркап, түрмөдө отурганына карабастан, Халеда Зиа өткөн жылдын ноябрь айында 2026-жылдын февраль айына белгиленген шайлоого катышарын билдирген. Бул шайлоо былтыркы массалык элдик көтөрүлүштөн кийин, анын негизги саясий атаандашы Шейх Хасинаны бийликтен кулаткандан кийинки алгачкы шайлоо болмок.

Бангладеш Улуттук партиясы шайлоодо негизги фаворит катары каралууда. Ал эми Зианын уулу Тарик Рахман, 17 жылдык сүргүндөн кийин жакында гана өлкөгө кайтып келип, партия жеңишке жетсе, премьер-министрликке башкы талапкер катары аталууда.

Ноябрь айынын аягында Халеда Зиа оор абалда ооруканага жаткырылган. Дарыгерлердин аракетине карабастан, анын саламаттыгы бир нече оорулардан улам барган сайын начарлаган.

Ошого карабастан, каза болоруна бир нече саат калганда, дүйшөмбү күнү партия өкүлдөрү анын атынан үч шайлоо округу боюнча талапкерлигин каттоо документтерин тапшырган.

«Бангладеш Улуттук партиясынын төрайымы, мурдагы премьер-министр, улуттук лидер Бегум Халеда Зиа бүгүн таңкы саат 6:00дө (Гринвич убактысы боюнча 00:00), таң намазынан кийин дүйнө салды», — деп айтылат партиянын билдирүүсүндө.

Партия маркумдун рухуна багыштап дуба кылып, элди да куран окуп, маркумду эскерүүгө чакырды.

Шейшемби күнү эртең менен, суук жаанга карабай, Дакка шаарындагы ооруканага маркумдун тарапкерлери жана жакындары чогулушту.

БУПнын жогорку даражалуу лидери Рухул Кабир Ризви бул жоготууну «улут үчүн орду толгус жоготуу» деп атап, көз жашын араң тыйды.

Ал эми партиянын жаш тарапкери, 29 жаштагы Голам Кибрия Халеда Зианы «орду толгус, теңдешсиз лидер» деп атап, анын түрмөнү байлыкка алмаштырбаганын жана саясий кысымга карабай күрөшүн улантканын белгиледи.

Акыркы күндөрү Бангладештин убактылуу лидери, Нобель сыйлыгынын лауреаты Мухаммад Юнус элди Халеда Зиа үчүн дуба кылууга чакырып, аны «эл үчүн чоң дем берген инсан» катары мүнөздөгөн.

«Улут улуу коргоочусун жоготту», — деп айтылат Юнустун билдирүүсүндө. Анын айтымында, Халеда Зианын бекем жана тайманбас лидерлиги элди демократияга каршы шарттардан бир нече ирет алып чыккан.

Халеда Зиа үч жолу Бангладештин премьер-министри болуп иштеген. Ал 2018-жылы Шейх Хасинанын өкмөтү учурунда коррупция айыбы менен камакка алынып, чет өлкөгө дарыланууга чыгууга тыюу салынган.

Ал былтыр Шейх Хасина бийликтен кеткенден кийин гана бошотулган. Бул айдын башында аны Лондонго медициналык учак менен алып кетүү пландалган, бирок саламаттыгы буга мүмкүнчүлүк берген эмес.

Маалымат каражаттарынын билдиришинче, Халеда Зиа каза болгон учурда анын уулу Тарик Рахман жана үй-бүлө мүчөлөрү жанында болушкан.