Гонконгдун мурдагы медиа магнаты, демократияны жактаган жактоочу жана Бээжиндин ачык сынчысы Джимми Лай дүйшөмбү күнү шаардык сотто өткөн улуттук коопсуздук боюнча маанилүү сотто күнөөлүү деп табылып, өмүр бою эркинен ажыратылышы мүмкүн.

Өкмөт тарабынан бекитилген үч судья 78 жаштагы Лайды улуттук коопсуздукка доо кетирүү үчүн башкалар менен кутум уюштурган жана чагымчыл макалаларды жарыялоо үчүн кутум уюштурган деп тапты. ArabNews маалыматы боюнча, ал коюлган айыптоолор боюнча күнөөсүн мойнуна алган эмес.

78 жаштагы Лай 2020-жылдын август айында 2019-жылдагы өкмөткө каршы массалык нааразычылык акцияларынан кийин Бээжин тарабынан кабыл алынган улуттук коопсуздук мыйзамынын негизинде камакка алынган. Түрмөдө отурган беш жылында, анын көпчүлүгүн жалгыз камерада өткөргөн Лай бир нече жеңил кылмыштар үчүн соттолгон жана ого бетер алсырап, арыктап кеткендей көрүнгөн.

Лайдын соту өткөрүлүп, АКШ, Улуу Британия, Европа Биримдиги жана саясий байкоочулар тарабынан 1997-жылы Кытайдын бийлигине кайтып келген мурдагы британ колониясындагы маалымат каражаттарынын эркиндигинин жана соттук көз карандысыздыктын барометри катары кылдаттык менен байкалып турду.

Сот Лай көп жылдар бою Бээжинге каршы кутум уюштуруп келгенин билдирди.

855 беттен турган өкүмдү окуп жатып, судья Эстер Тох, Лай Гонконг элине жардам берүү шылтоосу менен АКШ Кытай өкмөтүн кулатууга жардам берүүгө бир нече жолу чакырганын билдирди.

Сотко катышуучулардын арасында Лайдын аялы жана уулу, ошондой эле Гонконгдун католик кардиналы Жозеф Зен да болгон. Лай эриндерин кыбыратып, үй-бүлөсүнө башын ийкеп, сот залынан күзөтчүлөр тарабынан чыгарылып кеткен.

Лай өмүр бою эркинен ажыратылышы мүмкүн.

Лайдын 156 күндүк соттук териштирүүсү учурунда прокурорлор аны Apple Daily компаниясынын жогорку жетекчилери жана башкалар менен биргеликте чет өлкөлүк державаларга санкцияларды же блокаданы киргизүүнү жана Гонконгго же Кытайга каршы башка душмандык аракеттерди жасоону суранган деп айыпташкан.

Айыптоо тарап ошондой эле Лайды анын 2019-жылдын июль айында, нааразычылык акцияларынын туу чокусунда АКШнын мурдагы вице-президенти Майк Пенс жана мурдагы мамлекеттик катчы Майк Помпео менен болгон жолугушууларын белгилеген.

Сотко далил катары Apple Daily макалаларын, ошондой эле социалдык медиадагы постторду жана SMS билдирүүлөрдү камтыган 161 басылма көрсөтүлдү.

Лай өзүн коргоо үчүн 52 күн бою көрсөтмө берип, 2020-жылдын июнь айында кеңири коопсуздук мыйзамы кабыл алынгандан кийин чет элдик санкцияларды талап кылбаганын билдирди.

Анын адвокаттык тобу да анын сөз эркиндигин коргогон. Узакка созулган сот процесси учурунда ден соолугуна байланыштуу көйгөйлөр жаралган. Сот процесси уланып жатканда Лайдын ден соолугу начарлап кеткендей болгон.

Август айында Лайдын жактоочулары сотко анын жүрөгүнүн тез-тез согуп жатканын билдиришкен. Өкүм чыккандан кийин, адвокат Роберт Панг адвокаттык топ өкүмдү карап жатканда анын өзүн жакшы сезип жатканын билдирген.

Өкүм чыгардан мурун, анын кызы Клэр Associated Press агенттигине атасы алсырап, тырмактарынын жана тиштеринин айрымдарын жоготконун айткан. Ал ошондой эле ал бир нече айдан бери инфекциялардан, ошондой эле тынымсыз бел оорусунан, диабеттен, жүрөк ооруларынан жана кан басымынын жогорулашынан жапа чегип келгенин билдирген.

Гонконг өкмөтү Лай жүрөк оорулары жөнүндө арыздангандан кийин жүргүзүлгөн медициналык кароодо эч кандайбелгилер табылган жок деп билдирди. Бул айда ал алган медициналык жардам жетиштүү болгонун кошумчалап, Лайдын ден соолугунун начарлашы боюнча айыптоолорду четке какты.

Таң атканга чейин ондогон тургундар сот залынан орун алуу үчүн сот имаратынын сыртында кезекке турушкан. Apple Daily компаниясынын мурдагы кызматкери Тэмми Чанг эртең мененки саат 5те келип, ден соолугуна байланыштуу көйгөйлөр тууралуу кабарлардан кийин Лайдын абалы тууралуу билгиси келгенин билдирген.