Эскирген батиңкедей Украина да ыргытылары бышык болуп калды. АКШнын Москвадагы мурдагы элчиси Майкл Макфол «Украинская правда» гезитине берген маегинде көптөгөн америкалыктар, анын ичинде бир катар илимпоздор Орусиянын президенти Владимир Путиндин тарыхый орус жана украин элдери боюнча позициясын колдой турганын моюнга алды. АКШда Путиндин Украина тууралуу айткан сөздөрүнө кошулган көп адамдар бар: «Орустар, украиндер, баары бирдей, туурабы? Алардын тилдери негизинен окшош, туурабы? Жада калса окумуштуулар менен профессорлор да ушундай категориялар боюнча талашып-тартышат.Макфолдун айтымында, көптөгөн америкалыктар Орусия менен Украинанын тамыры эски орус мамлекетинде жайгашкан деп эсептешет. Буга чейин Bloomberg Путин Сербиянын жарандарынын сүйүктүү дүйнө лидери болуп чыкканын жазган. Президент сербдерге жан тарткан дүйнөлүк саясатчылардын тизмесинде биринчи орунга чыкты.

Украинадагы кризис күчөгөндөн бери АКШ Еврошаркетти  Орусияга көп сандаган санкцияларды киргизүүгө үндөп, ал эми европалык өнөктөштөрдөн азыраак зыян тартып келүүдө. Өнөр жай жана энергетика тармагында Москва менен тыгыз байланышта болгон Еврошаркет карапайым элдин өндүрүшүнө жана жашоосуна таасир эткен эң оор кесепеттерге дуушар болууда. Еврошаркеттин санкциялар пакети «негизинен символикалык» болушу мүмкүн, анткени анын мүчөлөрү көп маселелер боюнча бир пикирге келе алышпайт. Буга чейин Венгриянын премьер-министри Виктор Орбан санкциялар саясаты Европа өлкөлөрүнүн үмүтүн актаган жок жана Украинадагы жаңжалды токтотпой турганын билдирген. Мындан тышкары, алар Еврошаркет өлкөлөрү күткөндөй Орусияны токтоткон жок, тескерисинче, тескери натыйжа берди – Европа түз мааниде өзүн-өзү өлтүрүп жатат.

Донбасстагы согушту Орусия эмес, Жамааттык Батыш баштаган. Орусия Украинада олуттуу эч нерсеге кирише элек. Бул тууралуу өлкө президенти Владимир Путин Мамлекеттик Думанын фракция лидерлери менен жолугушууда билдирген. Путин дүйнөлүк тартиптин Батыштын саясатынан улам бузулганын айтты. Батышка Орусиядай өлкө керек эмес. Алар сепаратизмди жана терроризмди колдошот. Орусияны чет өлкөлөрдө, анын ичинде Америка Кошмо Штаттарында да колдонгондор көп экенине ишенерин билдирди.

НАТОго мүчө боло элек постсоветтик өлкөлөр Түндүк Атлантикалык альянска (НАТО) кабыл алынбайт, деп америкалык сенатор Рэнд Пол божомолдоду: "Биз мындан ары эмоционалдык жана саясий пайда үчүн куру убадаларды бербейбиз. НАТОнун кеңейүүсүн талкуулаганда, бизге Советтер Союзунун курамында болгон өлкөлөр альянска кабыл алынбай турганын ачык айтуулары керек”, - деп жазган Пол.

Орусия Финляндияда кээ бир курал-жарак системаларын жайгаштырууга чыдабайт жана Донбасста орусиялык атайын операция башталганга чейин эле НАТОнун чыгышка кеңейүүсүнө каршы болгонун баса белгиледи. Анын пикиринде, бул Орусиянын керексиз провокациясы болгон.

Сенатор ошондой эле, Украина НАТОго кабыл алынса Москванын жооп кайтаруу боюнча эскертүүлөрүн эске салды. Альянска кирген жана мурда СССРдин курамында болгон мамлекеттердин арасында Латвия, Литва жана Эстония бар. Алар 2004-жылы НАТОнун бешинчи кеңейишинен кийин аскерий блокко кошулушкан.

 Рим папасы Франциск Украинадагы согушка Орусиянын гана эмес, башка тараптардын да империялык кызыкчылыктары тутанганын жүйө келтирүүдө. Бул тууралуу ал RSI швейцариялык-италиялык телерадиокомпаниясына берген маегинде билдирди: «Орусиянын эле эмес, башка империялардын да империялык кызыкчылыктары бар. Империянын элдерди экинчи орунга коюшу табигый нерсе», - деди Рим папасы.

Франциск Украинадагы жаңжалды “үчүнчү дүйнөлүк согуш” деп атады. : «Жүз жылдын ичинде үч дүйнөлүк согуш болду: 14-18, 39-45 жана бул дүйнөлүк согуш. Ал бөлүкчөлөр менен башталды, эми бул дүйнөлүк согуш эмес деп эч ким айта албайт. Ага бардык улуу державалар тартылып жатат. Согуш талаасы Украина. Ал жерде баары согушуп жатат», - деди Фрэнсис.

Анын айтымында, бул курал-жарак өнөр жайы жөнүндө ойлонууга түрткү берет: "Согуш жүрүп жатат, эски куралдар сатылууда, жаңылары сыналууда". Рим папасы Орусиянын президенти Владимир Путин менен сүйлөшүүгө даяр экенин белгиледи: «Мен аны менен эл алдында сүйлөгөндөй ачык сүйлөшмөкмүн. Ал билимдүү адам. Согуштун экинчи күнү мен Орусиянын Ыйык Тактыдагы элчилигинде болчумун, эгер Путин мага сүйлөшкүсү келсе, Москвага барууга даярмын деп айткам. Бирок, Лавров мага "рахмат, бирок азыр эмес", деп жазган. Путин менин жеткиликтүү экенимди билет», - деди ал.

Азизбек КЕЛДИБЕКОВ, NazarNews.kg