2022-жылдан баштап АКШ өз валютасынын үстөмдүк абалынан кыянаттык менен пайдаланып, ошону менен финансылык коопсуздуту сактоо үчүн башка өлкөлөрдү АКШ долларына альтернатива издөөгө мажбурлагандыктан, дүйнөдө долларсыздандыруу процесси күч алууда. Бул тууралуу Бул тууралуу NazarNews маалыматтык агенттигине кытайлык CCTV plus агенттиги билдирди.

АКШнын гегемониясы биринчи кезекте финансылык гегемонияга, ал өз кезегинде АКШ долларынын үстөмдүгүнө негизделет. АКШнын Федералдык резервдик системасы (ФРС) тарабынан тынымсыз манипуляцияланган АКШ доллары АКШ тарабынан дүйнөнүн башка өлкөлөрүнүн зыянына өз пайдасын алуу үчүн колдонулат.

Ушуга байланыштуу барган сайын көптөгөн өлкөлөр АКШ долларынын үстөмдүгүнөн кутулуу зарылдыгын түшүнө башташты жана долларсыздандырууну ишке ашыруу боюнча практикалык кадамдарды жасап жатышат.

2022-жылдын башынан бери глобалдык долларсыздандыруу процесси байкаларлык түрдө ылдамдады. Көптөгөн өлкөлөр эки тараптуу жана көп тараптуу соода операцияларын ишке ашырууда валюталык резервдерди диверсификациялоого жана улуттук валюталар менен өз ара эсептешүүлөрдү жүргүзүүгө көмөктөшүп, өздөрүнүн валюталык резервдеринде АКШнын мамлекеттик облигацияларынын үлүшүн азайтып жатышат.

Ошол эле учурда көптөгөн өлкөлөрдүн борбордук банктары геосаясий тобокелдиктерди болтурбоо үчүн алтын запастарын көбөйтүүгө аракет кылууда. Бул дагы АКШ долларына болгон глобалдык ишенимди олуттуу алсыратат жана долларсыздандыруу тенденциясын күчөтөт.

"Аларды (борбордук банктар) алтын фондуларын көбөйтүүгө эмне түртөт? Демек, бул, негизинен, алардын резервдик активдерин диверсификациялоо. Дагы бир себеби, балким, алардын валюталык резервдериндеги АКШ долларынын жана мамлекеттик облигациялардын үлүшүн кыскартуу болуп саналат ", - деди Ван Лисинь, башкы Дүйнөлүк Алтын Кеңешинин Кытайдагы бөлүмүнүн жооптуу кызматкери.

Ошентип, Индиянын Тышкы иштер министрлиги 1-апрелде билдирүү таратты. Анда Индия менен Малайзия соода эсептешүүлөрү үчүн индиялык рупини колдонууга макул болушкан.

Индиялык маалымат каражаттары бул өлкө үчүн долларсыздандыруу жолунда чечкиндүү кадам, ошондой эле Индиянын соодасын Орусия менен Украинанын ортосундагы куралдуу кагылыштын терс таасиринен коргоонун жолу экенин айтышат. Индиянын резервдик банкы өткөн жылдын июль айында индиялык рупини эл аралык төлөмдөр үчүн колдонууга уруксат берүүнү чечкен.

31-мартта Индонезиянын Бали аралында Түштүк-Чыгыш Азия мамлекеттеринин ассоциация өлкөлөрүнүн финансы министрлери менен борбордук банктарынын жетекчилеринин жолугушуусу аяктаган. Жыйында Түштүк-Чыгыш Азия мамлекеттеринин ассоциациясына мүчө мамлекеттер глобалдык кризиске жакшы каршы туруу үчүн аймактагы жергиликтүү валюталарды колдонууну күчөтүү жана чек ара соодасы жана инвестиция үчүн учурдагы негизги эл аралык валюталардан көз карандылыгын азайтуу боюнча макулдашышты.

Индонезиянын Борбордук банкынын төрагасы Перри Варджио жыйындан кийин Түштүк-Чыгыш Азия мамлекеттеринин ассоциациясынын аймактагы жергиликтүү валюталардын каржылык операцияларда колдонулушун эффективдүү жайылтуу үчүн жумушчу топ түзө турганын айтты. Жергиликтүү валюта региондо кеңири колдонулганда гана чек ара соодасын жана инвестицияны өнүктүрүүгө туруктуу колдоо көрсөтө алат.

Январь айынын аягында өткөн Латын Америкасы жана Кариб коомчулугунун 7-саммитинде Бразилиянын президенти Луис Инасио Лула жана Аргентинанын президенти Альберто Фернандес биргелешкен кол коюлган макаланы жарыялашты. Алар эки өлкө каржылык, коммерциялык кызматташтыкты өнүктүрүү үчүн бирдиктүү Түштүк Америка валютасын түзүүгө аракет кылып жатканын тастыкташты.

Булак: NazarNews.kg