Глазгодо өткөн БУУнун Климаттын өзгөрүшү боюнча 26-конференциясында ханзаада Уильям менен хан бийке Кейт Миддлтон кызыл апийим төш белгиси менен чыкты. Бул зер буюмдарды Британиянын королдук үй-бүлөсүнүн башка мүчөлөрү да тагынган.

Кызыл апийим ноябрдын алгачкы күндөрүндө Виндзор тоолорунда гүлдөйт. Ушул тапта Улуу Британияда 11-ноябрда, эң жакын жекшембиде, белгиленүүчү курман болгондорду эскерүү күнүнө карата иш-чаралар өтөт.

Биринчи дүйнөлүк согушта курман болгон жоокерлердин элесин эскерүү салты 1919-жылы Компьен жарашуу келишимине – Германия менен Антанта өлкөлөрүнүн өкүлдөрүнүн ортосундагы согуштук аракеттерди токтотуу жөнүндө келишимге кол коюлгандан бир жыл өткөндөн кийин пайда болгон.

Эстелик катары колдонулган гүлдүү төш белгилер дароо эле эмес, 1921-жылы аскерге каржылык, социалдык жана психологиялык жардам көрсөткөн жана кызыл гүлдү символ катары тандаган Королдук Британ легиону пайда болгондон тарта кийиле баштаган.

Кызыл гүл Гомердин доорунан бери бейпилдик жана кайгы менен байланыштуу. Грек мифологиясы боюнча Уйку кудайы Гипнос жер астындагы дүйнөнүн башкаруучусу Аиддин кызы Персефонаны уурдап кеткенине капаланып, Түшүмдүүлүк жана айыл чарба кудайы Деметерди сооротуу үчүн кызыл гүл жараткан.

Деметер көбүнчө жүгөрүнүн кулактары менен эле эмес, колундагы кызыл гүл менен да сүрөттөлөт жана аны Мекона деп да аташат. Башка ишенимдерге ылайык, кызыл гүл Венеранын - Сулуулук кудайынын көз жашынан өсүп чыккан, ал өлгөн Адонистин үстүнө төгүлгөн.

Бирок ал гүл Британдык Королдук легиондун символу катары мифтердин таасири астында эмес, өзүнөн өзү пайда болгон. Биринчи дүйнөлүк согуш маалында тынымсыз бомбалоонун натыйжасында өрттөлгөн Фландрия талааларында көмүлгөн жоокерлердин көрүстөндөрүн ороп, кызыл гүл өсүп, гүлдөп турган.

Алар Ипрдеги экинчи согушта фельдшердик хирург болуп иштеген, кийинчерээк улуттук каршылык көрсөтүүнүн гимнине айланган жаратылыш кубулушуна «Фландрия талааларында» деген поэма жазган Жон МакКрейди таап таң калышкан.

Согуштан кийин америкалык профессор жана гуманист Мойна Майкл Жон Макрейге ага жооп катары «Биз ишенимди сактайбыз» деген поэма жазып, анда ал курман болгондордун элесине ар дайым кызыл гүл тагынууга ант берген.

Албетте, кызыл гүл чынында болгон эмес: Майкл аларды жибектен тигип, демилгени колдогусу келгендерге сатып, түшкөн кирешени согушка жарамсыз ардагерлердин пайдасына жумшаган.

Бул иште ага француз мугалими Мадам Герин жардам берген, ал Лондондо жүргөндө легиондун негиздөөчүлөрүнүн бири жана биринчи президенти Лорд Хайгл менен таанышкан.

Ал жакшы ишти кеңейтүүгө жардам берип, жергиликтүү фабрикага 9 миллион жибек кызыл гүл тапшырды, легион аны биринчи Poppy Call алкагында сатып, 106,000 фунт стерлинг чогултту.

Бир нече убакыт өткөндөн кийин, Ричмонд жана Эйлсфорддо жайгашкан уюмдун өз фабрикаларында гүл түрүндөгү төш белги жасала баштады. Бүгүнкү күндө 40 000 ыктыярчы 40 миллиондон ашык төш белги таратып жатат, алардын айрымдары материалына (кездеме, эмаль же алтын) жараша 3 фунттан 300 фунт стерлингге чейинки баада жеткиликтүү, ал эми башкалары Кенсингтон сарайынын атынан бекер.

Британдык королдук үй-бүлө мүчөлөрү бул жерде көбүрөөк кыймылдын элчиси катары иш алып барып, алардын букараларын мындай төш белги сатып алууга түрткү берет.

Мындан тышкары, алар курман болгондорду эскерүү күнүнүн алдында гана эмес, ошондой эле белгилүү бир салгылаштын жылдыгында, ошондой эле АНЗАК күнүндө (Австралия жана Жаңы Зеландия армиясынын корпусунун урматына улуттук майрам) кийишет.

Елизавета IIде бир эле учурда беш гүлдү көрүүгө болот: алар ханышанын үч куралдуу күчтөрүнүн (армия, флот жана авиация) курман болгон өкүлдөрүнүн, ошондой эле аялдардын жана жарандардын элесин ушинтип урматтайт дешет. Анын гүл төш белгилери салттуу - беш жибек желекчеси жана кара өзөгү, алмаз менен берметтин сабактары кээде өсөт.

Кездемеден жасалган гүлдү Елизавета IIнин мураскорлору да тагынат, ал эми Кейт Миддлтондун чоң энесинин элесине арнап, атайын кочкул кызыл тош белги да бар. 

Экинчи дүйнөлүк согуш учурунда Валери Глассборо Блетчли Паркта шифрлөөчү офицер болуп иштеген, ал жерде, атап айтканда, согуш аракеттеринин жүрүшүнө таасир эткен билдирүүлөр чечмеленген.

Скауттардын урматына 2019-жылы Codebreakers эмалынан жасалган төш белги чыгарылган, анда Миддлтон Эскерүү күнүндөгү парадда пайда болуп, сатуу сайтын дароо түшүргөн.

Кайсы тош белгини кийиш керек (эмаль же текстиль), канча өлчөмдө (бир, үч же беш), көкүрөктүн кайсы тарабына (сол же оң), кандай кийимге (кара же түстүү), ошондой эле кийүү керекпи деген суроолорго тош белги эмес, мисалы, ачкыч же мончок тандоого болот, жооп жок. «Төш белги тагынуунун эң жакшы жолу – сыймыктануу» - деп Британиянын Королдук Легионунун көрсөтмөсүндө жазылган.

Булак: NazarNews.kg