Кыргызстан менен тыкыс байланышып, акыркы жылдары таасири азайган «Сорос» фонду бар. Анын башында миллиардер Жорж Сорос турат. Сорос Кырым көпүрөсүн жардыргысы келет, анткени көпүрө жардырылса Орусия менен Кырым ортосундагы байланыш үзүлөт. Сорос ар кайсы өлкөлөрдөгү революцияларга демөөрчүлүк кылганы менен белгилүү.

Жакында Сорос фондунун Кыргызстандагы өкүлчүлүгү жаңы отчетун жарыялаган. Аталышы стандарттуу: «Кыргыз Республикасынын калкынын жарандыгынын деңгээлин баалоо». Бирок анда бир нече абдан кызыктуу жагдайды байкоого болот: жарандык активдүүлүктүн начарлаш тенденциялары, алардын саны, узактыгы жана нааразылык акцияларынын массалык мүнөзү, уюштуруу иштерине нааразылык.

“Кыргызстан ондогон жылдар бою эң активдүү массалык нааразылык кыймылынын өлкөсү болуп саналганына карабастан”, - деп эскерет Соростун өкүлдөрү. Юридикалык тармакта билим берүү программалары менен алектенген уюм мындай “протест” нюансына кызыкдар болгону таң калыштуу.

Бирок жогоруда айтылгандардын баары айсбергдин учу гана. Докладда бул потенциал эмне үчүн кыскарып жатканы айтылат. Маалым болгондой, себеп акциялардын чабал уюштурулушу жана нааразылык акцияларынын «эркин жүрүшүнө» бардык жол менен тоскоол болгон жаңы бийликте болуп жатат. Мындан тышкары, "каршылык практикасында инновациянын жоктугу" дагы роль ойнойт.

Таң калыштуусу, өлкөдө нааразылык акцияларынын санынын азайышы өңдүү позитивдүү жаңылык эмне үчүн Соростун өкүлдөрүнө жакпайт? Соростун мүчөлөрү көбүнчө ар кайсы өлкөлөрдөгү революцияларга демөөрчүлүк кылып жатканын эске алалы.

Маалыматтарга караганда, элдин мындай митингке көп чыкпай калганы үчүн алар алган акчасына жакшы иштебей жаткан бейөкмөт уюмдарды күнөөлөп жатат. “Акыркы жылдарда жарандык активисттер бейөкмөт уюмдардын институционалдык потенциалынын төмөндөшүн белгилешти”, - деп белгилейт фонд.

Ошол эле учурда уюм отчетунда 2019-жылдан 2022-жылга чейин Кыргыз Республикасында өзгөчө шайлоо темасында бир нече “лидерликти окутуу” мектептери ачылганын баса белгилейт. (2022-жылды эстейли...)

Отчетто, ошондой эле, төмөнкү темалар козголгон: күчтүү президент, диний жана гендердик компоненттер. Бул иш жүзүндө калктын нааразычылыгын баалоо үчүн аналитиканын бүтүндөй спектри. Бүтүндөй алганда, документтин билдирүүсүн бир гана белгиге чейин кыскартууга болот: жарандар аз нааразычылык билдиришет, бул НПО мүчөлөрү нааразылык маанайдагы жаштар жана өлкөнүн калкы менен жакшы иштебей жатат дегенди билдирет.

Мунун баары абдан кызыктуу, ошондой эле, Сорос фонду кайда, качан жана кимден интервью алган? Жогорку Кеңештин депутаты мындай маалымат менен жазылган билдирүүлөрдүн бирине комментарий бергендей, «2018-жылы ИРИнин сурамжылоолору ушундай эле жыйынтыктарды көрсөткөн. Заказ экени түшүнүктүү...» Эң негизгиси: эмне үчүн күтүлбөгөн жерден ушундай “анализ” азыр керек болуп калды?

Азизбек КЕЛДИБЕКОВ, NazarNews.kg