Тажикстанда эркектердин 97 пайызы жана аялдардын 72 пайызы үй-бүлөлүк зомбулукту сактап калуу үчүн аял чыдаш керек деп эсептешет. Мындай маалыматтар Тажикстандын Аялдар жана үй-бүлө иштери боюнча комитети Оксфам эл аралык ассоциациясы менен биргеликте жүргүзгөн изилдөөдө келтирилгенин Asia-Plus билдирди.

Изилдөө республиканын алты аймагындагы 400 адамды камтыды. Зордук-зомбулукка кабылган аялдардын саны боюнча так маалымат жок, анткени мындай статистика системалуу түрдө чогултулбайт. "Эксперттердин айтымында, аялдарга карата зордук-зомбулук тажик коомчулугунда дагы эле кеңири жайылган жана көбүнчө экстремалдык формаларды, анын ичинде адам өлтүрүү жана өзүн-өзү өлтүрүү сыяктуу көрүнүштөрдү камтыйт", - деп жазат гезит.

Изилдөө зомбулуктун мындай көрүнүштөрүн аныктады:

- жубайлардын зордуктоосу;

- кирпич, күрөк, шыпыргы, покер, таяк, табурет жана башка оор жана учтуу нерселер менен ургула;

- бетти кызыл кыш менен моксибациялоо;

- бычак менен сайылган жана кесилген жарааттарды колдонуу;

- темир менен уруп-сабоо;

- суук мезгилде көчө гаражына бекитүү;

- бир нече саат шыптан илинип туруу;

- колуна суу толтурулган чака менен белгилүү бир абалда кыймылсыз калууга мажбурлоо;

- тамак-аштан жана жаңы кийимдерден ажыратуу, ашкананы жана жуунучу жайды пайдаланууга тыюу салуу;

- кол, мончок же желим баштык менен муунтуу.

Иликтөөдө аялдардын турмушундагы ар кандай жагдайлар баяндалып, анда аялдарга карата зордук-зомбулук негизинен күйөөсү/өнөктөшү, кайнене жана башка туугандары тарабынан жасалып жатканы, укук коргоо органдары арыз жана арыздарга жооп бербей жатканы айтылат.

Үй-бүлөдөгү зордук-зомбулук Кыргызстанда да кеңири жайылган. Республикада аялдарды өлтүрүүнүн басымдуу санын эркектер жасаган – орточо эсеп менен ондун сегизи.

Анын үстүнө 75 пайызында аны өлтүрүлгөн аял менен тааныш адам – жакын өнөктөшү, тууганы же досу жасаган. 12 пайызында гана аялды өлтүрүү бейтааныш адам тарабынан "көчөдө" жасалган.

Аялдарды өлтүрүү фактыларынын көбү эркектердин уруш учурундагы агрессиясынын негизинде болот. Өлтүрүлгөн аялдардын көбү күйөөлөрү жана өнөктөштөрү тарабынан системалуу түрдө зордук-зомбулукка кабылышкан. Көралбастыктан баштап, каржы маселесин талкуулоого чейин эркектин агрессиясына себеп болушу мүмкүн. Бул тууралуу журналисттер Анна Капушенко менен Савия Хасанованын "Аялды өлтүрүү. Кыргызстанда аялдарды ким жана кантип өлтүрүп жатат?"

Булак: NazarNews.kg